Konferencja online: IV Forum Miasto z natury Odbudowa przyrody, 28.02.2025

IV Forum Miasto z natury. Odbudowa przyrody*

9.00 Otwarcie konferencji

JUDYTA WIĘCŁAWSKA

redaktor prowadząca miesięcznik "Zieleń Miejska"

9.05–9.40 Nature Restoration Law okiem prawnika

ANNA SARA TIL DĄBROWSKA

adwokat Kancelaria Adwokacka Anna Sara Til Dąbrowska

W ramach strategii Europejskiego Zielonego Ładu UE podejmuje szereg działań mających na celu wypracowanie rozwiązań służących ochronie, zachowaniu i poprawie kapitału naturalnego. Jednym z nich są przyjęte w połowie 2024 r. przepisy dotyczące ochrony zasobów przyrodniczych. Na ich podstawie Polska zobowiązana jest przyjąć własne rozwiązania prawne, które pozwolą na realizację zakładanych celów.

Podczas prelekcji omówię Nature Restoration Law, które weszło w życie 18 sierpnia 2024 r.

To unijny akt prawny, obowiązujący państwa członkowskie, wpisujący się w szerszą koncepcję Europejskiego Zielonego Ładu.

9.40–10.10 Ekosystemy miejskie w kryzysie, potrzeba nowego podejścia

DR HAB. PIOTR SIKORSKI, PROF. SGGW

Instytut Inżynierii Środowiska SGGW w Warszawie

Próby odbudowy przyrody w miastach wynikają z rosnących potrzeb społecznych oraz konieczności poprawy jej jakości, w tym zahamowanie spadku jej bioróżnorodności. Badania pokazują, że wysoka jakość przyrody przekłada się na większe korzyści dla ludzi. Niestety, przyroda miejska jest często postrzegana głównie przez pryzmat zieleni urządzonej, takiej jak rabaty kwiatowe, trawniki czy grupy drzew. Paradoksalnie, to obszary opuszczone i poddane naturalnej sukcesji charakteryzują się najwyższą bioróżnorodnością i są dla wielu mieszkańców atrakcyjne. W wystąpieniu zostaną omówione podstawy projektowania ekosystemowego, które jest odpowiedzią na globalne wyzwania antropocenu. Podejście to bazuje na interdyscyplinarnych badaniach łączących nauki ekologiczne i społeczne. Przedstawione zostaną również przykłady miejskich wdrożeń tego podejścia, wraz z ich efektami społecznymi i przyrodniczymi.

10.10–10.35 Bioróżnorodność a zrównoważony rozwój, czyli co przedsiębiorca powinien wiedzieć

MARTA GAWORSKA

leśnik, przyrodnik, specjalista ds. bioróżnorodności i ESG

Od pewnego czasu obserwujemy coraz większą wagę bioróżnorodności w kontekście prowadzenia działalności. Staje się ona tak samo istotnym tematem środowiskowym jak np. odpady czy zanieczyszczenia. Przedsiębiorcy chcąc pozostawać w zainteresowaniu interesariuszy nie tylko powinni spełniać wymogi prawne, ale przede wszystkim być świadomymi swojego wpływu na bioróżnorodność, ten wpływ maksymalnie minimalizować i podejmować działania dodatkowe. W wystąpieniu postaram się w pigułce opowiedzieć o wymogach ciążących na firmach i przykładowych inicjatywach firm na rzecz bioróżnorodności w miastach, gdzie prowadzą swoją działalność.

10.35–11.10 Najwydajniejsze ogrody deszczowe – mokradła. Rezerwat "Rotuz" – jako papierek lakmusowy czynnej ochrony przyrody w Polsce

MIKOŁAJ SIEMASZKO

specjalista ds. IGO, owadów zapylających, przyrodnik, edukator, fascynat sozologii i społecznik

Nasze ludzkie cechy charakterów powodują, że lubimy wydawać duże sumy pieniędzy na działania, które niekoniecznie mają przełożenie na duże rezultaty. Budujemy zbiorniki retencyjne, regulujemy rzeki, tworzymy ogrody deszczowe i inną infrastrukturę przeciwpowodziową, ale zapominamy o tym, że najlepsza (najskuteczniejsza, najbardziej "eko", najtańsza) retencja, to retencja w krajobrazie. Niestety wciąż w naszej świadomości torfowiska, bagna, nieużytki i inne tereny, które nie zostały zagospodarowane, są symbolem porażki "dobrego zarządcy". W czasie wystąpienia postaram się przekonać uczestników, że wydając niewiele pieniędzy, można zrobić wiele dla przyrody, lokalnej społeczności i można skutecznie przeciwdziałać skutkom ekstremalnych zjawisk atmosferycznych.

11.10–11.30 przerwa

11.30–12.00 Katowicka zielona infrastruktura – rozwiązania służące zwiększeniu różnorodności biologicznej

MAGDALENA BIELA, MICHAŁ SZAFRANIEC

Zakład Zieleni Miejskiej w Katowicach

W ostatnich latach Katowice coraz więcej inwestują w zieleń, szukając przy tym nowych metod jej zagospodarowania i tworzenia, zwłaszcza w przestrzeniach gęstej zabudowy, dbając przy tym o odpowiednie aranżacje, ale także eksponowanie już istniejących elementów zieleni w mieście. Pomysły zaczynają się

od najprostszych, jak odbrukowywanie chodników czy zawężanie jezdni, realizację rozwiązań opartych

na naturze (NBS) po budowę nowych parków. W trakcie prelekcji przedstawimy nasze modelowe i pilotażowe rozwiązania, które mogę stać się inspiracją także dla innych miast.

12.00–12.30 Działania zwiększające bioróżnorodność w Rybniku

MAŁGORZATA DROŻDŻ

inspektor w Wydziale Ekologii Urzędu Miasta Rybnika

Miasto Rybnik wychodząc naprzeciw oczekiwaniom mieszkańców oraz podejmując walkę ze zmianami klimatycznymi powadzi liczne działania na rzecz ochrony przyrody w mieście. W listopadzie ubiegłego roku warz z mieszkańcami nasadzono pierwszy mikrolas w Rybniku. Las ten został nasadzony metodą Miyawaki, która zapewnia relatywnie szybki wzrost roślin i wysoki stopień bioróżnorodności. Planowana jest dalsza kontynuacja tego projektu i utworzenie kolejnych mikrolasów. W centrum miasta prowadzone są także prace nad rozbetonowaniem przestrzeni i utworzeniem nowych skwerów oraz ogrodów deszczowych.

12.30–13.00 Białostockie doświadczenia w zakresie badania bioróżnorodności miasta i edukacji mieszkańców

MARZENA GIEDREWICZ-ŁUPIŃSKA

inspektor w Departamencie Gospodarki Komunalnej i Ochrony Środowiska

Urzędu Miejskiego w Białymstoku, edukatorka, przyrodniczka

Omawiając działania realizowane w Białymstoku na rzecz ochrony bioróżnorodności, postaram się wskazać

w jaki sposób można przygotowywać projekty przyczyniające się do poprawy stanu przyrody w warunkach miejskich, włączając w nie edukację mieszkańców. Przedstawię działania przyrodniczo-edukacyjne realizowane w Białymstoku konsekwentnie od wielu lat, w tym ideę powstania publikacji z serii "Bioróżnorodność Miasta Białegostoku", jedynego tego typu wydawnictwa w Polsce.

13.00–13.30 Wspieranie bioróżnorodności na zielonych dachach

DR HAB. INŻ. KATARZYNA WRÓBLEWSKA, PROF. UP

Wspieranie bioróżnorodności to cel, jaki stawiają sobie organizacje międzynarodowe, państwa, regiony, miasta. Jest to również zadanie dla każdego z nas. Na wykładzie zostaną przedstawione proste sposoby

na zwiększanie bioróżnorodności w naszym najbliższym otoczeniu, jakim są coraz częściej wykorzystywane

w mieście zielone dachy. Pokażemy, jak poprzez bioróżnorodność roślin spełniać potrzeby zwierząt

i zachęcać je do odwiedzania założonej przez nas zieleni. One z kolei odwdzięczą nam się zapylaniem kwiatów, rozsiewaniem nasion i uśmiechem, jaki wywołają na twarzy odwiedziny np. skrzydlatych gości.